هـــم‌فیلـم‌بینــی

یا بشينيم دور هم درباره‌ی فلان فيلم گپ بزنيم


هم‌فیلم‌بینی کلن - hamfilmbini@gmail.com - هم‌ده‌فیلم‌انتخاب‌کنی - فید


My Blueberry Nights - Youth Without Youth - ChungKing Express - Eyes Wide Shut - Copie Conforme
Closer



از این که ژولیت بینوش نقشی را پذیرفته بود که با اغلب نقش هایی که پیش از این بازی کرده بود تضاد های هویتی جدی داشت شگفت زده شدم. دیالوگ های فیلم کپی برابر اصل که بین مرد و زن داستان رد و بدل می شود بازتاب ذهنیتی مردسالار و سرکوب‌گر است که در پس زمینه ی اروپایی فیلم وقتی از دهان بازیگر خارجی بیرون بیاید به شدت غیر قابل باور می شود. پسر ژولیت بینوش نسخه ی اروپایی پسرک شخصیت اول فیلم ده است. گستاخی هایی که از زبان کودکانه اش در فیلم ده به مادرش روا می داشت را اگر به پای فرهنگ سرکوب‌گری بگذاریم که او در آن بزرگ شده، رفتار بی ادبانه ی همان کاراکتر این بار در زبان و فرهنگی غیر مردسالار را نشان گر عدم آشنایی فیلم نامه نویس-کارگردان از فرهنگ اروپایی می دانم. رفتار مرد نویسنده ی داستان هم دست کمی از پسر نوجوان ندارد. و باز در این بستر فرهنگی با تصویری که از جامعه ی غرب می بینم تفاوت بسیار دارد.
نشریه ی سایت اند ساوند شماره ی سپتامبر امسال در گفت و گویی که با ژولیت بینوش کرده از او می پرسد:

- آیا از فیلم‌نامه ای که او[کیارستمی] نوشت، شگفت‌زده شدید؟

- بله شگفت‌زده شدم. او به من چیزهایی درباره ی کاراکتر گفته بود که باعث شده بود این شخصیت را خیلی دوست داشته باشم. اما بعد که فیلم نامه را خواندم، به نظرم آمد که این زن کمی دیوانه است!‌ واقعن دلم می خواست بدانم مشکلش چیست و اختلال عصبی اش ناشی از چیست. کمی وحشت کرده بودم. تلفن را برداشتم و به عباس زنگ زدم. و او فقط گفت: «نیازی نیست چنین سوال هایی بپرسیم. این زن خود توست.» از این حرف آزرده شدم! اما بعد فهمیدم که او می خواسته که من مثل خودم بازی کنم به جای این که کاراکتری کاملن تازه پدید آورم. بعد از آن هرگز درباره ی این نقش بحث نکردیم.

اختلال عصبی ای که بینوش از آن حرف می زند در تمام طول فیلم، اذیت کننده است. زن و مردی که کیارستمی سعی کرده به تصویر بکشد ، رابطه ی آزاردهنده ی بین‌شان و رابطه ی بین مادر و پسر کوچک‌اش اگر در فیلمی ایرانی نشان داده می شد البته خوش‌آیند نبود اما بیان‌گر واقعیت دردناک جامعه ی سرکوب‌گر و سنتی‌مان بود. برداشتن همان شخصیت ها حتا با تغییر ملیت بازیگر ها و لوکیشن های اروپایی فیلم و چرخیدن چندباره ی زبان فیلم از انگلیسی به فرانسوی و ایتالیایی توجیهی برای عدم شناخت روان‌شناسانه ی کاراکترهای فیلم نیست. تنها یک فریب زیرکانه است که ضعف های بزرگ فیلم را فراموش کنیم و به جای آن، حواسمان را به جذابیت ستاره ی فیلم، ژولیت بینوش، کوچه پس کوچه های توسکانی ایتالیا و چشم‌نوازی های بصری فیلم بدهیم.

کپی برابر اصل ،کپی ناشیانه ای از ایده ی فیلم های موفقی مثل پیش از غروب/پیش از طلوع است که قصد دارد از طریق دیالوگ ها ، شخصیت های فیلم را بسط و توسعه دهد ولی پشت سر ردیف کردن این دیالوگ‌ها بدون این که خط روایی قابل باوری در بستر فرهنگی فیلم داشته باشند تجربه ای ضعیف را از کارگردانی معتبر به نمایش می گذارند.

مریم مومنی

Labels:



Comments: Post a Comment